همستر جانوری پگاه‌رو است و در طول روز زیر زمین باقی می‌ماند تا مورد حمله شکارچیان قرار نگیرد. در طبیعت بیرون این جانور در درجهٔ اول از دانه‌ها، میوه‌ها و گیاهان تغذیه می‌کند و پس از آن گاهی به سراغ حشرات زیر زمین می‌رود.

این جانور دارای جیب دهانی است به گونه‌ای که تا شانه‌هایش کشیده شده‌است و از آن برای جابجایی مواد خوراکی در هنگامی که در پناهگاهش زندگی می‌کند استفاده می‌کند.

رفتار این حیوانات وابسته به محیط اطراف، ژنتیک و ارتباط آنها با انسان‌ها است. از آنجا که زادوولد آنها زیاد است، در کشورهای پیشرفته از آنها به عنوان حیوانات آزمایشگاهی استفاده می‌شود. همسترها مانند حیوان خانگی توسط انسان‌ها نگهداری می‌شوند.اینکه این حیوان معمولا تنها زندگی می‌کند باعث شده‌است که آلودگی کمتری داشته باشد و بیشتر مورد علاقهٔ انسان‌ها قرار گیرد.

ریشه شناسی:

واژهٔ انگلیسی hamster مأخوذ از زبان آلمانی است که خود آن از واژهٔ hamustro در آلمانی علیای قدیم گرفته شده‌است، و آن هم احتمالاً برگرفته از choměstrǔ در زبان روسی قدیم است که ممکن است ترکیبی از khomiak روسی و staras لیتوانیایی باشد که هردو به معنای «همستر» هستند.

توصیف:

همسترها معمولا اندامی نیرومند دارند، دم آن‌ها از طول بدنشان کوتاه‌تر است و گوش‌های پُرموی کوچکی دارند. ساق پای آن‌ها کوتاه و کلفت است اما خود پا پهن می‌باشد. موی بدن آن‌ها ضخیم و ابریشم‌مانند است و ممکن است بلند یا کوتاه باشد و به رنگ‌های سیاه، خاکستری، سفید، قهوه‌ای، زرد، قرمز و آمیخته‌ای از این رنگ‌ها (بسته به گونه اش) دیده می‌شود.

همسترها را می‌توان در طول ۵٫۵ تا ۱۰٫۵ سانتی‌متر پیدا کرد اما بزرگترین آن‌ها همستر اروپایی است که طول آن به ۳۴ سانتیمتر (بدون در نظر گرفتن دم ۶ سانتی‌متری آن‌ها) می‌رسد. دومین گونهٔ همسترهای بزرگ‌اندام، مربوط به همستر آنگورا است که موی بلندی دارد و به همستر خرس تدی هم معروف است. طول این جانور تا ۱۸ سانتیمتر می‌رسد و در گونهٔ همسترهای طلایی هم جای می‌گیرد.

استخوان بندی همستر اروپایی:

همستر سوریه‌ای سفید در حال خمیازه، دندان‌های نیش به خوبی دیده می‌شوند. دم همستر را به سختی می‌توان دید چون معمولا طول آن کوتاه است و در حدود ۱/۶ طول بدن آن است به غیر از همستر کوتولهٔ چینی که طول دمش با طول اندامش برابر است. نکتهٔ مورد توجه در همستر، دندان‌های نیش آن‌ها است که جفت بالایی و جفت پایینی همواره دارای رشد است. همسترها اندامی انعطاف‌پذیر دارند اما برخلاف اندامشان استخوان‌های بسیار تردی دارند. این جانور به تغییر ناگهانی دما و سرما و گرمای بیش از اندازه بسیار حساس است.

حواس:

بینایی همستر بسیار ضعیف است آن‌ها نزدیک بین اند و کوررنگی دارندکه برای جبران بینایی ضعیفشان در محیط‌هایی که با آن ناآشنایند، از غده‌هایی که در پهلوهایشان جای دارد استفاده می‌کنند (در همسترهای چینی و کوتوله این غده‌ها بر اندام تناسلی جای دارد). در این موقعیت‌ها، همستر این غده‌های بدنش را بر روی اجسام گوناگون در پیرامونش می‌مالد و یک ردّ بو از خود به جای می‌گذارد تا راه بازگشت به خانه را گم نکند.

همچنین همستر گاهی از حس بویاییاش در شناسایی جنسیت، فرومون و جای مواد خوراکی استفاده می‌کند. همسترها به سروصدا بسیار حساس اند و می‌توانند امواج فراصوت را بشنوند و از راه آن با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

خوراک:

همسترها، همه‌چیزخوارند. با اینکه آن‌ها می‌توانند با خوراک‌هایی که در بیرون به صورت تجاری ویژهٔ آن‌ها فروش می‌رود زندگی کنند اما مواد دیگری همچون سبزی‌ها، میوه‌ها، دانه‌ها و مغز خشکبار را هم می‌خورند البته اگر فاسد شده باشند باید آن‌ها را از این جانور دور نگه داشت.

همسترهای خاورمیانه‌ای دیده شده که در بسته‌های مواد خوراکی به دنبال حشرات می‌گردند.همسترها مدفوع خود را نیز می‌خورند تا مواد مغذی که در مدفوعشان جا مانده‌است را بازیابی کنند.

تاریخچه پرورش همستر

این حیوان برای اولین بار توسط دانشمند آلمانی «جان فیشر وان والدهایم » در سال ۱۸۱۷ میلادی شناسایی و رده‌بندی شد. در سال ۱۸۳۹ میلادی جانورشناس انگلیسی «جورج واتر هاوس » همستر سوری را دوباره گزارش نموده و آن را «Cricetus auratus» نام‌گذاری کرد.

در سال ۱۹۳۰ میلادی جانورشناس انگلیسی «آهارونی » که استاد دانشگاه قدس بود پیشنهاد کرد که از این جانور به عنوان حیوان آزمایشگاهی استفاده شود. این حیوان برای اولین بار در سال ۱۹۳۱ میلادی وارد انگلستان و در سال ۱۹۳۳ میلادی وارد ایالات متحده آمریکا شد.

تعیین جنسیت همستر

برای تعیین جنسیت همستر نشانههای زیادی وجود دارد. مهم‌ترین نشانه ها علایم مرتبط با آناتومی بدن می‌باشد. در همسترهای نر با لمس ناحیه‌ی پرینه می‌توان بیضه‌ها را لمس کرد ولی در همستر ماده چیزی لمس نمی‌شود.

ضمناً فاصله بین مقعد و قسمت خارجی دستگاه تناسلی در همستر نر بیشتر از همستر ماده است و در اطراف سوراخ تناسلی نرها برجستگی تناسلی نیز وجود دارد. در نرها فقط مقعد و نوک آلت تناسلی دیده می‌شود در حالی که در ماده مجرای خارجی ادرار، دهانه واژن و مقعد دیده می‌شوند.

نژادهای همستر

زیرخانواده همستر «سیری سیتینه» دربرگیرنده هفت جنس است که این هفت جنس دربرگیرنده ۱۹ گونه همستر می‌باشند و این گونه‌ها عبارتند از:

۱- همستر سوری

۲- همستر کامپل کوتوله روسی

۳- همستر کوتوله چینی

۴- همستر روبروفسکی

۵- همستر چینی

۶- همستر تبتی

۷- همستر کوتوله تبتی

۸- همستر دم دراز

۹- همستر کوتوله روسی سفید زمستانی

۱۰- همستر اروپایی

۱۱- همستر ارمنی

۱۲- همستر مغولی

۱۳- همستر سوکولوف

۱۴- همستر ترکی

۱۵- همستر قزاق

۱۶- همستر گانسو

۱۷- همستر رومانی

۱۸- همستر قفقازی

۱۹- همستر کره ای

منبع: آسمونی